11 Eylül saldırıları üzerine başlayan ve 20 yıl ile ABD’nin en uzun savaşı olan Afganistan müdahalesi, önceki gece son askerleri taşıyan kargo uçağının Kabil havalimanından ayrılmasıyla bitti. Çekilme, artan terör örgütü DEAŞ tehdidi nedeniyle beklenenden 24 saat erken tamamlandı.
82’nci Hava İndirme Tümeni’nden Tümgeneral Chris Donahue, Afganistan topraklarından ayrılan son Amerikan askeri olurken generalin uçağa bindiği anın gece görüşü ile çekilmiş ve Amerikan ordusunca paylaşılan fotoğrafı, savaşın simge kareleri arasına girdi.
Çekilme sonrası, ülkede kontrolleri dışında kalan tek ve en önemli merkez olan havalimanına hızla giren militanlar, hangarlarda Amerikalıların geride bıraktıkları hava araçları ve diğer silahlar ile kameralara poz verdi. ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Orgeneral McKenzie ise kalan silahların bir dökümünü paylaşarak bunların kullanılamaz durumda olduğunu savundu.
Silah ve diğer teçhizatın tahliyesi için Amerikan askerlerinin güvenliğini riske atmak istemediklerini söyleyen McKenzie, savunma füzeleri, uçaklar ve diğer teçhizatın yeniden kullanılamayacak şekilde kasıtlı olarak bozulduğu bilgisini verdi. ABD’li komutan, geride mayın korumalı 70 zırhlı araç, 27 Humvee ve uçak ile helikopterden oluşan 73 hava aracı kaldığını kaydetti. Bunların “bir daha asla kullanılamayacak” durumda olduğu söylense de Taliban militanlarının şimdiden Humvee’ler ile pistlerde tur atması soru işaretlerine neden oldu.
Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, Kabil havalimanında yaptığı açıklamada “ABD ve dünya ile iyi ilişkiler istiyoruz. Herkesle diplomatik ilişkiler kurulmasını tasvip ediyoruz” derken, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Afganistan’da askeri operasyonun sona erdiği, diplomasi dönemine girildiğini belirtti. Blinken, ABD ile meşru ilişkiler ve destek bulabilmek için Taliban’ın taahhütlerini yerine getirmesi gerektiğini de söyledi. ABD’li komutanla son uçakta ABD’nin Kabil’deki maslahatgüzârı Ross Wilson da yer aldı. Blinken, Kabil’deki diplomatik ilişkilerin askıya alındığını, operasyonun Katar’a taşındığını da belirtti.
ABD’nin çekilmesiyle birlikte Kabil Hamid Karzai Havalimanı da Taliban’ın kontrolüne geçmiş oldu. Dün hava aydınlandığında Kabil havalimanının her köşesinde, Amerikan silahları ve teçhizatı ile donanmış elit ‘Bedri 313’ ve ‘Fatih Zwak’ timlerinden savaşçılar kontrolü ele almıştı. Örgüt mensupları hatıra fotoğrafı çektirmek üzere uçak ve helikopterlerin kokpitlerine oturdular. Militanların zırhlı araçları dikkatle inceledikleri, Taliban bayrağı çektikleri Amerikan malı Humvee zırhlıları ile pistte sürüş yaptıkları görüldü.
Havaalanı içine giren Taliban güçlerinin, ABD askerleri tarafından kanat ve gövdesi kurşunlanarak kullanılmaz hale getirilen aprondaki uçaklara binmeye çalışması, ilginç görüntüler oluşturdu.
Taliban güçleri, uçak kapılarını zorlarken bazılarının da uçak merdivenlerine çıkarak poz verdiği görüldü. Kuleye çıkıp oturan, poz verenler de görüntülere yansıdı.
Afganistan’da 20 yıllık ABD sayfası kapanırken dün itibariyle Taliban sayfası açıldı, kısa süre içinde yeni rejimin ilanı bekleniyor.
Şimdi Afganlar, önceki Taliban dönemi olan 1996-2001 yıllarındaki uygulamaların tekrar etmesinden endişe ediyor. Taliban yetkilileri dün, halkı “sabırlı olmaya” çağırırken, her şeyin “yavaşça normale döneceği” mesajını verdi. Sık sık “değiştiklerini” vurgulayan örgüt yönetimi sahadaki militanları da halka nazik davranmaları konusunda uyardı.
