Özbekistan’da uzmanlar “yenilebilir koronavirüs aşısı” üzerinde çalışıyor. Araştırma, Özbekistan Genom ve Biyoenformatik Merkezi tarafından yürütülüyor.
Domates aşısı, koronavirüsün başak proteininin domatese nakledilmesiyle geliştirildi.
Genomik ve Biyoenformatik Merkezi Müdür Yardımcısı Zabardast Buriyev şu açıklamayı yaptı:
“Ocak ayında Özbekistan’da koronavirüsün gen sıralaması yapıldı. Önce DNA aşısı yaptık. Bitkiler üzerinde çalışırken koronavirüs proteininden vektör oluşturduk. Birçok aşı başak proteini temel alınarak üretiliyor. Biz de bunu klonlayarak bitkilere tranfer ettik. üç bitki seçtik: tütün, domates ve pamuk. Yenilebilir olduğu için domatesi seçtik.”
Bununla birlikte, domates aşısı özel saklama koşulları gerektirmiyor. Nakliyesinde de özel koşullara ihtiyaç duyulmuyor.
Diğer taraftan, Özbek bilim insanları yenilebilir aşının daha az yan etkisi olacağı görüşüne sahip.
Buriyev, “Domates sindirim kanallarından geçiyor. Domates aşısı yendiğinde antijen mideye gidiyor. Ardından bağırsaklar tarafından emiliyor ve antikor oluşmaya başlıyor. Hem Hümoral hem hücresel bağışıklık oluşuyor” diye konuştu.
Şu anda domates aşısının fareler üzerinde klinik denemeleri sürüyor. Hayvan testleri tamamlandıktan sonra insanlar üzerinde denemelere geçilecek.
Aşıyı geliştiren ekip, ön araştırmalarda aşının başarılı olduğunu söylese de çalışmaları henüz uluslararası sağlık otoritereleri tarafından tanınmış değil.
